Kocaeli’mizin en geri kalan ilçelerinden biri olan Kandıra, Türkiye’de başarılı siyasetçileriyle, kültürüyle, sanatıyla ve simgeleriyle Türkiye’de ve dünyada konuşuluyor. 

Kandıra'nın başarılı siyasetçileri Türkiye’yi yönetmiş. Cumhuriyet’in kurulduğu günden bugüne kadar Kandıralılar, hep parlamentoda Başbakanlık, Bakanlık ve Vekillik gibi önemli konumlarda yer almış, “Avrupa’da Londra, Türkiye’de Kandıra” sloganıyla konuşulan bir ilçe olmuştur. 

Kandıra geniş coğrafya içerisinde yeşil ve mavinin birleştiği Kocaeli’nin en eski ilçelerinden biri. 1868 yılında ilçe olan Kandıra’nın kültür ve tarihi ilçemizin ismini Türkiye’de hep öne çıkartıyor.

1868 yılından bu yana Kandıra siyasetine isterseniz bir göz atalım:

Türkiye’nin 13’ncü başbakanı Kandıralı Nihat Erim 1972 yıllarında Türkiye’yi yönetmiştir.

Nihat Erim kimdir?

1912 yılında Kandıra’da doğan ve Türkiye’nin 13’ncü başbakanı olan Nihat Erim, Kandıra’dan çıkmış en önemli siyasetçilerinin başında gelir. İşte merhum başbakanımız Nihat Erim’in başarılarla dolu yaşam hikâyesi;

Nihat Erim, 1912’de Kandıra’da doğdu. Galatasaray Lisesi’ni, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ni bitirdi. Paris Hukuk Fakültesi’nde doktorasını yaptı. 1939’da Ankara Hukuk Fakültesi’ne kamu hukuku doçenti olarak atandı; 1941’de profesörlüğe yükseltildi. Ankara Hukuk Fakültesi’ndeki kamu hukuku derslerine ek olarak Siyasal Bilgiler Okulu’nda devletler hukuku dersleri verdi. 1945-50 arasında CHP milletvekili olarak TBMM’de bulundu.

II. Hasan Saka Hükümeti’nde bayındırlık bakanlığı, Günaltay Hükümeti’nde başbakan yardımcılığı yaptı. CHP muhalefete geçtikten sonra partinin yayın organı Ulus’un başyazarlığını üstlendi. Bu gazetenin 1953’te kapanması üzerine 1955’e kadar Yeni Ulus ve Halkçı gazetelerini çıkardı. Başbakan Menderes’in isteği üzerine Kıbrıs Cumhuriyeti anayasasının hazırlanışında görev aldı. 1961’de CHP milletvekili olarak yeniden TBMM’ye döndü.

12 Mart 1971 Muhtırası’nın ardından CHP’den ayrılması koşuluyla hükümeti kurmakla görevlendirildi. 26 Mart 1971’de kurduğu partiler üstü hükümet 3 Aralık 1971’de istifa etti. Yeniden hükümeti kurmakla görevlendirildi. Kurduğu II. Erim Hükümeti 22 Mayıs 1972’ye kadar işbaşında kaldı. 1977’ye kadar Cumhuriyet Senatosu’nda kontenjan senatörü olarak görev yaptı. 19 Temmuz 1980’de İstanbul’da bir silahlı saldırı sonucu yaşamını yitirdi.

*******

Başarılı bir doktor ve TBMM Cumhuriyet Senatörü olan Abdullah Köseoğlu, Kandıra’nın gurur listesinde yer alıyor.

Abdullah Köseoğlu kimdir?

Abdullah Köseoğlu, 1919 yılında Kandıra’da doğdu. TBMM CHP Kocaeli Cumhuriyet Senatörü Abdullah Köseoğlu; İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi mezunudur. Çocuk Hastalıkları ve Bakımı Mütehassısıdır.

Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Hastalıkları ve Sağlığı Kürsüsü Asistanlığı, Ankara Çocuk Hastanesi Uzman Yardımcılığı, Ankara Sağlık Meslek Okulu Öğretmenliği, Serbest Doktorluk, Gölcük Deniz Kuvvetleri Torpido Fabrikası ve İzmit Türkiye Selüloz ve Kağıt Fabrikaları AŞ Kâğıt Fabrikaları Kreşi Hekimlikleri, Riyad Kral Suud Hastanesi Çocuk Hastalıkları Şef Uzmanlığı, Sosyal Sigortalar Kurumu Beyoğlu Hastanesi Başhekim Yardımcılığı ve Çocuk Hastalıkları Uzmanlığı, Cumhuriyet Senatosu Kocaeli Üyeliği (l2 Ekim 1975 – 12 Eylül 1980), Avrupa Konseyi Parlamento Asamblesi Türk Grubu Üyeliği yapmıştır. Evli ve iki çocuk babasıdır. Türk siyasetçi olan Abdullah Köseoğlu 23 Nisan 1983’de yaşamını yitirmiştir.

*********

1974 yıllarında da Dışişleri Bakanı Turan Güneş, parlamentoda Kandıralıların kurum kaynağı olmuştur.

Turan Güneş kimdir?

Kandıra’nın bağrından çıkan siyasetçilerden Dışişleri eski Bakanı Turan Güneş, Kandıralı Başbakan Nihat Erim’den sonra ikinci gururumuzdur. İşte Güneş’in özgeçmişi;

1921’de Kandıra’da doğdu. Galatasaray Lisesi ve İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi mezunu. Paris Hukuk Fakültesi’nde doktorasını bitirdi. 1945’de İstanbul Hukuk Fakültesi’nde Asistan, 1954’de doçent olarak görev yaptı. 1954-1957’de Demokratik Parti’den Kocaeli Milletvekili, 1956’da Hürriyet Partisi kurucu üyesi, Hürriyet Partisi’nin Cumhuriyet Halk Partisi’ne katılması ile CHP yönetim kurulu üyesi, 1961’de kurucu mecliste CHP temsilcisi olarak bulunmuş, daha sonra Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde İdari Hukuk Profesörü olmuştur.
1973’de Kocaeli Milletvekili seçilmiş ve I. Bülent Ecevit Hükümeti’nde Dışişleri Bakanı olduğu 1974 döneminde Kıbrıs Barış Harekatı gerçekleştirilmiştir.1977’de II. Bülent Ecevit Hükümeti’nde Başbakan Yardımcısı olmuş, 12 Eylül 1980 sonrasında parlamentonun dağıtılması ve milletvekilliğinin sona ermesine rağmen Avrupa Konseyinde Türkiye'yi temsil etmiştir. Evli, 2 çocuk babası. 1982 yılı Nisan ayının 9’unda hayatını kaybetmiştir.

**********

Demokrat Parti’den iki dönem Kocaeli Milletvekilliği görevini yürüten Cemal Tüzün.

Cemal Tüzün kimdir?

Kandıra’da doğmuş ve görev hayatı boyunca Kandıra için önemli girişimlerde bulunmuştur. Tüzün hakkında edindiğimiz bilgiler ise şu şekilde; 

Kandıra'da 1933 yılında dünyaya gelen Cemal Tüzün, Orman Mühendisi Adil Tüzün’ün  oğludur. 1954 - 1961 yıllarında iki dönem Demokrat Parti Kocaeli Milletvekilliği yapan Cemal Tüzün, Ocak 1970’de yaşamını yitirmiştir.

*******

Adalet Partisi Kocaeli eski Milletvekili Sedat Akay, Kandıra’nın yetiştirdiği önemli isimlerden biriydi.

Sedat Akay kimdir?

1925 yılında Kandıra'da dünyaya gelen Sedat Akay, İstanbul Üniversitesi Orman ve İktisat Fakültelerini bitirdi. Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu Üyeliği ile Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’nda bir süre müfettiş olarak görev yapan Akay, TBMM'de 13’ncü ve 15’nci dönemlerde Adalet Partisi (AP) Kocaeli Milletvekili olarak görev yaptı. Akay, evli ve üç çocuk babasıydı.  20 Temmuz 2006’da geçirdiği rahatsızlık sonucu hayatını kaybeden Sedat Akay, Merkez Şefik Camii'nde öğle namazına müteakip kılınan cenaze namazın ardından Kandıra eski aile mezarlığında toprağa verildi.

******** 

1961 yıllarında Gümrük ve Tekel Bakanlığı ve Meksika büyükelçiliği yapan Kandıralı Fethi Aşkın, ilimizi parlamentoda en güzel bir şekilde temsil etmiştir. 

Fethi Aşkın kimdir?

Kandıra’nın bağrından çıkan siyasetçilerden Eski Gümrük ve Tekel Bakanı Fethi Aşkın, Kandıralı Başbakan Nihat Erim ve Dışişleri Eski Bakanı Turan Güneş’ten sonra üçüncü gururumuzdur. Aşkın’ın özgeçmişi ise şu şekilde;

1914’de Kandıra’da doğdu. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni bitirdi. Gümrükler Genel Müdürlüğü, Kurucu Meclis Bakanlar Kurulu Üyeliği (6 Ocak 1961 - 25 Ekim 1961), Gümrük ve Tekel Bakanlığı ve Meksika büyükelçiliği yaptı. Evli ve bir çocuk babasıydı. 12 Nisan 1978’de yaşamını yitirdi.

******

Sağlık Bakanı M. Kazım Dinç ise 1993 yılında parlamentoya ilimizi temsilen girmiş ve sağlık bakanı olarak 50’nci hükümette yer alarak Kandıra’nın önünü açmıştı.

M. Kazım Dinç kimdir?

Kandıra'dan çıkan siyasetçilerden biri de Sağlık Eski Bakanı M. Kazım Dinç. Dinç’in siyasi yaşamı ise şu şekilde;

1948 yılında Kandıra’da doğdu. Babası Fehmi annesi Dilber ablası ise Tülay Dinç’tir. İlk ve orta öğretimi Kandıra’da tamamlayan Dinç, o yıllarda Kandıra’da lise olmadığı için öğrenimi İzmit sonra Antalya Lisesi’nde tamamladı. 1967 yılında İstanbul Üniversitesi’nde Eczacılık Fakültesine girdi. Mezun olduktan sonra Kandıra’da 2005 yılına kadar serbest eczacılık yaptı.

Siyasete 1975 yılında Adalet Partisi’nde başladı. 1977 yılında yapılan yerel seçimlerde Kandıra belediye meclis üyesi seçildi. 1983 yılında DYP Kandıra ilçe teşkilatını kurdu. 1984-1989 yıllarında Kandıra belediye başkan adayı oldu. 1991 yılında yapılan seçimlerde 19’uncu dönem Kocaeli milletvekili olarak parlamentoya girdi. 27 Kasım 1993 yılında kurulan 50’nci hükümette sağlık bakanı oldu. Görevi 1994 yılı Ağustos ayı sonuna kadar sürdü. Evli ve 1 çocuk babasıdır.

*****

TBMM Kocaeli Cumhuriyet Senaratörü Abdullah Köseoğlu’nun kızı eski başbakanımız Nihat Erim’in yeğeni olan Türkiye’nin ilk kadın valisi Lale Aytaman; 1991 yılında Muğla Valisi olarak Türkiye’de bir ilke imza atmıştı. 1995 yılında ise parlamentoya milletvekili olarak girmiştir. 

Lale Aytaman kimdir?

TBMM Kocaeli Cumhuriyet Senatörü Dr. Abdullah Köseoğlu’nun kızı olan ve Kandıralı eski başbakanımız Nihat Erim’in yeğeni olan Dr. Lale Aytaman, Türkiye’nin ilk kadın valisi olarak Kandıra’nın gururu olmuştur. İşte Aytaman’ın başarı hikayesi;

1944 doğumlu olan Dr. Lale Aytaman İstanbul Avusturya Kız Lisesi'nden mezun olduktan sonra 1962 Phoenix, Arizona'da AFS öğrenci değişimi programına katılmıştır. İstanbul Üniversitesi Alman Dili ve Edebiyatı bölümünden mezun olmuş ve Hamburg'da Alman Dili ve Edebiyatı doktorası yapmıştır.

Ankara Üniversitesi ve Boğaziçi Üniversitesi'nde öğretim görevlisi olarak Almanca dersler vermiştir. 6 Temmuz 1991 tarihinde Muğla Valiliği görevine getirilmiş ve bu görevi 1995 yılına kadar sürdürmüştür. 1994-1995 yıllarında Muğla Valisi olarak Avrupa Konseyi Yerel ve Bölgesel Planlamalar Kongresi Türk Milli Heyeti Başkanlığı yapmış, "Avrupa Planlamaları Çalışma Grubu" başkan yardımcısı olmuştur. 

1995 yılında ANAP'tan Muğla Milletvekili seçilmiştir. TBMM Kadının Statüsünü Araştırma Komisyonu Başkanlığı yapmıştır. TBMM ANAP Grup Yönetim Kurulu Üyeliği ve ANAP Merkez Karar Yönetim Kurulu üyeliklerine seçilmiştir. Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi (AKPM) ve Batı Avrupa Birliği Milli Heyet Üyeliği yapmıştır. AKPM'de bir Komisyon Başkanlığına seçilen ilk Türk Milletvekili olarak "Çevre, Yerel ve Bölgesel Yönetimler Komisyonu" Başkanlığı yapmıştır. Halen AKPM onur üyesidir.

1975-1980 yılları arasında TBMM Kocaeli Cumhuriyet Senatörü Dr. Abdullah Köseoğlu, babası; eski başbakanlardan Nihat Erim, dayısıdır. Emekli Büyükelçi Reha Aytaman ile evlidir. Endüstri Mühendisi Osman Aytaman adlı bir oğlu vardır. Lale Aytaman Valilik döneminde yaşadığı anıları, Turkuvaz Kitap'tan çıkan İğneli Koltukta Dört Buçuk Yıl adlı kitapta toplamıştır.

******

Kocaeli eski Milletvekili ve İzmit eski Belediye Başkanı başarılı siyasetçilerden Erol Köse'nin 62 Yıllık Siyasi Hayatı kitap oldu.

Erol Köse kimdir?

Kandıra'dan yetişen Kocaeli eski Milletvekili ve İzmit eski Belediye Başkanı Erol Köse'nin 1934 yılından bugüne kadar olan yaşam hikayesi şu şekilde;

1934, Kandıra Turnalı Köyü doğumlu. Babası Şevket Köse Kandıra’nın Turnalı Köyü’nden, annesi Adalet Köse Malaklar ve Belen Köyü’nden. İlkokulu, Kandıra Merkez İlkokulu’nda, ortaokulu İzmit Ortaokulu’nda, liseyi Kabataş Lisesi’nde bitirdi. Hukuk Fakültesi’ni okurken babasının rahatsızlığı nedeniyle Kandıra’ya döndü. 1960 ihtilalinde İnşaat Mühendisi Erhan Yücel’le birlikte "Kandıra'nın Sesi" gazetesini kurarak, ihtilal sonrası CHP ve DP’lilerin aradaki gerginlikleri kaldırmak için gayret sarf etti. 

1968 CHP İl Kongresi’nde İl Başkanlığı’na seçildi. Aynı yıl yapılan yerel seçimlerde Kocaeli Merkez İlçeden, İl Genel Meclisi Üyesi ve İl Genel Meclisi CHP Grup Başkanlığı yaptı. 1971-1977 yılları arasında İzmit Belediye Başkanı olarak görev yaptı. Kocaeli Belediyeler Birliği Kuruculuğu ve Başkanlığı, Marmara ve Boğazları Belediyeler Birliği Kuruculuğu ve Başkanlığı, Sosyal Demokrasi Partisi Kurucu Üyeliği yaptı. 1987 yıllarında SHP'den TBMM 18. Dönem Kocaeli milletvekili oldu ve bu görevi 1991 yılına kadar sürdürdü. Evli ve iki çocuk babasıdır. 1978 yılında yayınlanan Ahmet Kahraman yazarlığında “Boğulan Başkan Erol Köse” isimli kitabı ve KYÖD eski Başkanı Mustafa Küpçü’nün yazarlığında “62 Yıllık Siyaset Hayatında Erol Köse” kitabı bulunuyor.

*************

CHP Kocaeli Milletvekili Prof. Dr. Hurşit Güneş ise 2011 genel seçimlerde parlamentoya girdi. Kandıralılar Cumhuriyet’in kurulduğundan bugüne kadar hep parlamentoda önemli makamlarda yerlerini aldı ve almaya da devam ediyor.

Prof. Dr. Hurşit Güneş kimdir?

Dışişleri eski Bakanı Turan Güneş’in oğlu olan Hurşit Güneş, Kandıra’nın önemli siyasetçilerden biri. CHP Kocaeli eski Milletvekili olarak siyasi yaşamını sürdüren Güneş’in başarılı özgeçmişi şu şekilde;

Türk ekonomist ve siyasetçi. Eski Dışişleri Bakanı Prof. Dr. Turan Güneş'in oğludur.1986 yılında Belçika’da kurulan Avrupa Ekonomik Birliği'nin kurucu üyesi, 1990 yılında da doçent oldu. 1990 yılında iki meslektaşıyla Avrupa Birliği'nin Avrupa Entegrasyonu Proje Ödülü'nü kazandı. 1991 yılında kurulan DYP-SHP koalisyon hükümetinde Başbakan Yardımcısı Erdal İnönü'ye ekonomik konularda başdanışmanlık yaptı. Bu görevi sürecinde Rekabet ve Tüketici Yasa Tasarıları Komisyonu Başkanlığını yaparak bu yasaları hazırlattı.

1994 yılında Manchester Üniversitesi'nde (İngiltere) misafir öğretim üyeliği yapan Güneş 1996 yılbaşında profesörlüğe atandı. 1997-2002 döneminde yurtiçinde ve yurtdışında 30’a yakın finansal kuruluşa danışmanlık yaptı. 2002-2007 arasında da uluslararası bir şirketin Türkiye'deki Yönetim Kurulu Başkanlığını yürüttü.

Marmara Üniversitesi İngilizce İktisat Bölümü’nde 25 yıl Para Teorisi, Para Politikası ve Bankacılık ile lisans-üstü düzeydeki Yüksek Makro Teorisi ve doktora düzeyindeki Seçilmiş Para Teorisi Konuları derslerini verdikten sonra, 2010 yılı başında da emekliye ayrılarak Bahçeşehir Üniversitesi'ne geçti.

2001-2010 döneminde ekonomik konularda köşe yazarlığı yaptığı Milliyet gazetesinden 26 Mayıs 2010 tarihi itibarıyla CHP Parti Meclisine seçilince ayrıldı. Şimdiye dek 6 kitap, elliyi aşkın makale yayınlayan Hurşit Güneş 1990 yılında dinamik very setine bağlı olan makro tahmin modeli geliştirmiş, yine benzer biçimde 1994 yılında Dr. Göksan Erdoğan ile birlikte dünyada bir ilk olan makro modele bağlı dinamik bankacılık simülasyonu (Bankers Challenge ©) tasarlamış, ayrıca 2002 yılında dünyada ilk defa Tüketici Güven Endeksi'ni (CNBC-e) gerçek zamanlı olarak geliştirmiştir.

4 Kasım 2010 tarihinde CHP Genel Başkan Yardımcılığı’na getirilince Bahçeşehir Üniversitesi'nden de ayrıldı. 24. Dönem Kocaeli Milletvekili olarak TBMM'ye girmiştir. Türkiye-İsviçre ve Türkiye-İzlanda Parlamentolararası Dostluk Grubu üyesidir.