Hükümet tarafından 2012 yılında torba yasa ile yapılan düzenlemede 30 büyükşehirde bulunan köyler mahalleye dönüştürüldü. Köylerin mahalleye dönüştürülmesi ile köylerde yaşayan vatandaşlar hak kaybına uğradı. Yasanın tarım alanlarına zarar verdiği gerekçesi ile 16 Ekim 2020’de Resmi Gazete'de yayınlanan torba yasa ile köy statüsünde yeniden değişiklik yapıldı. Değişiklikle başvuru yapmak kaydı ile kırsal alan statüsü verilecek. Kocaeli’de bulunan 244 köy ilçe belediyelerine dilekçe vererek statü değişikliği talep etmeye başladı.

DİLEKÇELER VERİLİYOR
Kocaeli’de bulunan köylerde muhtarlar üzerinden ilçe belediyelerine başvuru yapılmaya başlandı. Köyler kırsal alan statüsü için ilçe belediye meclislerinden karar alınması talebinde bulundu. İlçe belediye meclisleri başvuru yapan köylerle ilgili kararları alıp Büyükşehir Meclisi'ne gönderecek. Büyükşehir Meclisi ise köylerle ilgili 90 gün içinde kırsal alan kararı verecek.

KOMİSYON KURULDU
Büyükşehir Belediyesi mart ayında mecliste aldığı karar ile geçici olarak kırsal alanların belirlenmesi ile ilgili komisyon kurdu. Komisyon ilçe belediyelerinden gelen talepleri tek tek değerlendirecek. Kırsal alan özelliği olan köylerin kırsal alan olarak yeniden statü verilmesi, kırsal alan özelliğini kaybetmiş köylerin ise kentsel alan özelliğiyle mahalle olarak devam etmesine karar verecek. Kırsal alanlarla ilgili kurulan komisyonda AK Parti, CHP ve İYİ Parti meclis üyeleri yer alıyor.

KRİTERLER OLACAK
Komisyon kırsal alan statüsü vermek için belli kriterleri göz önünde bulunduracak. Mahalleye dönüştürülen köyün sosyo-ekonomik durumu, şehir merkezine uzaklığı, belediye hizmetlerine erişebilirliği, mevcut yapılaşma durumu ve benzeri hususlar dikkate alınacak. Tamamı kırsal mahalle olarak tespit edilmeyen diğer mahallelerde de 10 bin metrekareden az olmamak kaydıyla kırsal yerleşik alan belirlenebilir. Kırsal mahalle veya kırsal yerleşik alan vasfı bu fıkrada belirtilen usulle kaldırılabilir.

VERGİ MUAFİYETİ OLACAK
Kırsal mahalle veya kırsal yerleşik alan olarak belirlenen yerlerde; gelir vergisinden muaf esnaf ile basit usulde gelir vergisine tabi mükellefler tarafından bizzat işyeri olarak kullanılan bina, arsa ve araziler ile mesken amaçlı kullanılan binalar ve zirai istihsalde kullanılan bina, arsa ve araziler 29-7-1970 tarihli ve 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu’na göre alınması gereken emlak vergisinden muaf olacak.

SU YÜZDE 50 İNDİRİMLİ
Bu yerlerde, ticari, sınai ve turistik faaliyetlerde kullanılan bina, arsa ve araziler için emlak vergisi yüzde 50 indirimli uygulanıyor. Kırsal mahalle veya kırsal yerleşik alan olarak belirlenen yerlerde, bina inşaat harcı ile imarla ilgili harçlar alınmaz; anılan kanuna göre alınması gereken diğer vergi, harç ve harcamalara katılma payları yüzde 50 indirimli uygulanır. Su ücreti de yüzde 50 indirimli alınıyor.

90 GÜN İÇİNDE KARAR

Kocaeli’nin mahalleye dönüşen köyleri için şimdi yeni bir karar verme seçeneği var. Köylüler, tarım yapma konusunda daha büyük avantajlar getireceği için kırsal alan tercihinde bulunabilecek. Bunun için önce ilçe, ardından Büyükşehir meclisinden karar çıkacak. Büyükşehir’de oluşturulan komisyon, bu talebi 90 gün içinde değerlendirip karara bağlayacak.